Akyokus-Sarayköy (Konya) civarindaki neojen yasli opallerin petrografik ve gemolojik incelenmesi

Abstract

Mezkur çalışma Akyokuş-Sarayköy (Konya-Türkiye) ve civarında yer almaktadır. Çalışma alanının Sarayköy güney batısında mamul üretilebilecek kalitede yumrulu opal oluşumları tespit edilmiştir. Çalışma alanında temelde Mesozoyik yaşlı Lorasdağı formasyonu (Jura-Kretase) ve Hatip Ofiyolitli melanjı (Üst Kretase) yer almaktadır. Yaşlı kayaçların üzerine Geç Miyosen -Erken Pliyosen yaşlı gölsel seri gelmektedir. Gölsel serinin tabanında akarsu çökellerinden oluşan Sille formasyonu temel üzerine uyumsuz olarak izlenmektedir. Sille formasyonun üzerine İnsuyu formasyonu uyumlu olarak gelmektedir. İnsuyu formasyonu bölgedeki volkanik aktiviteye bağlı gelişen volkanoklastik kayaçlar (Küçükmuhsine formasyonu) ile yanal ve düşey geçişlidir. Volkanoklastik kayaçlar üzerine Yörükler formasyonu uyumlu/uyumsuz olarak gelmektedir. Bu birimler Kuvaterner yaşlı Topraklı formasyonu tarafından uyumsuzlukla örtülmektedir. Tüm kayaçlar Alüvyon tarafından uyumsuz olarak örtülür. Konya bölgesindeki opal oluşumları bölgedeki volkanik kayaçlar ile (Erenler Volkanikleri) ile ilişkilidir. Özellikle gayzeritleri oluşturan akışkanlar ile yakından ilişkili olarak meydana gelmiştir. Opaller bölgede yaklaşık 25 metre kalınlığında bir zonda izlenmektedir. Opallerde gerçekleştirilen mineralojik ve petrografik çalışmalar neticesinde kuvars ve kalsedon gözlenmiştir. Opaller yaklaşık % 92,6 SiO2, % 2,6 Fe2O3, % 0,8 MgO, % 0.8 CaO, 0,19% Cr2O3, 0,2 % K2O, 0,6 % NiO, içermektedir Opal yumrularından kesilerek elde edilen parça numunelerinden yapılan gemolojik gözden geçirme sonucunda kuvars, kalsedon ve kalsit tespit edilmiştir. Opallerden iyi kalitede tespih, kolye, küpe, masa isimliği, bileklik ve diğer süs objeleri üretilmiştir. Çalışma alanında tespit edilen opal oluşumları ekonomik açıdan değerlendirilebilinir durumdadır.

In this study, Akyokuş-Sarayköy (Konya-Turkey) and its surroundings are located. In the study area, nodular opal formations of workable quality were found in the southwest of Sarayköy. The Mesozoic aged Lorasdağı formation (Jurasic-Cretaceous) and Hatip Ophiolitic mélange (Upper Cretaceous) are mainly located in the study area. Late Miocene -Early Pliocene lacustrine series overlie the older rocks. At the base of the lacustrine series, the Sille formation, which consists of fluvial deposits, is unconformably observed on the foundation. Insuyu formation conformably overlies the Sille formation. The İnsuyu formation is in lateral and vertical transition with the volcanoclastic rocks (Küçükmuhsine formation) developed due to the volcanic activity in the region. Yörükler formation overlies volcanoclastic rocks conformably/incongruously. These units are unconformably overlain by the Quaternary Topraklı formation. All rocks are unconformably covered by Alluvium. Opal formations in the Konya region are associated with the volcanic rocks in the region (Erenler Volcanics). It has occurred especially in close association with the fluids that make up the geyserites. Opals are observed in a zone about 25 meters thick in the region. Quartz and chalcedony were observed as a result of mineralogical and petrographic studies made from agate. On average, agate contains 92.6% SiO2, 2.6% Fe2O3, 0.8% MgO, 0.8% CaO, 0.19% Cr2O3, 0.2% K2O, 0.6% NiO. Chalcedony, quartz and calcite were detected in the gemological examinations of slices and cabochons obtained by cutting from Opla tubers. Good quality rosaries, necklaces, earrings, table name holders, bracelets and other ornamental objects were produced from opals. Opal formations detected in the study area can be evaluated economically.