Kentsel dönüşüm projeleriyle raylı ulaşım ağı ilişkisinin trafik etki analiz yöntemi ile değerlendirilmesi: Konya eski sanayi örnek alan çalışması

Abstract

Son yıllarda hız kazanan kentsel dönüşüm uygulamalarında; fiziksel ve mekânsal özellikler ön plana çıkmakta, sosyo-ekonomik düzenlemeler, üst ölçek plan ve ulaşım-arazi kullanım kararları arasındaki uyum geri plana atılmaktadır. Dolayısıyla dönüşümün mekâna kazandırdığı artı değerler özel sektörün çıkarlarına hizmet edecek şekilde düzenlenmekte, kamusal fayda gözardı edilmektedir. Bu tez çalışmasının amacı; Konya'da yapılması planlanan öncelikli raylı sistem hatlarının, ana transfer merkezinin de bulunduğu alanda olan "Eski Sanayi Alanı ve Çevresi Kentsel Dönüşüm Projesi" ile birlikte ilerlemesi için öneriler getirmek, artı imar değerlerinin merkezi ve yerel yönetim tarafından nasıl kamusal faydaya dönüştürüleceğine açıklık getirmektir. Tez kapsamında, kentsel dönüşüm aşamasında sıkça karşılaşılan sorunların tespiti, makroformu olumsuz etkileyen ulaşım-arazi kullanım kararları arasındaki uyumsuzluğun irdelenmesi, ulaşım yatırımlarının kent makroformuna etkisinin ulaşım-arazi kullanım problemleri çerçevesinde incelenmesi ve bu doğrultuda çalışma alanının dönüşümünde sürdürülebilir kent merkezi oluşturulabilmesi için kamusal faydayı öngören öneri dönüşüm süreci ve ulaşım odaklı imar planı yapılmıştır. Çalışma alanında ulaşım-arazi kullanım kararlarının uyumunun test edilmesi, "Trafik Etki Analizi"nin değerlendirilmesiyle sağlanmıştır. Sonuçta, Konya bütününe baktığımızda son yıllarda hız kazanan kentsel dönüşüm çalışmaları ve ulaşım yatırımları göze çarpmaktadır. Arazi kullanım çalışmalarının ulaşım yatırımlarıyla paralel yürütüldüğü, tüm paydaşlar sürece dâhil edildiği ve artı imar değerleri yenilikçi yaklaşımlarla kamusal faydaya dönüştürüldüğü takdirde kent için büyük fırsatın kapıları aralanmış olacaktır.

In recent years, the urban transformation practices that gained speed; physical and spatial features come to the fore, and the harmony between the socio-economic arrangements, the upper scale plan and the land-use and land use decisions are laid down. Therefore, the surplus values that the transformation brings to the space are arranged to serve the interests of the private sector and the public benefit is ignored. The purpose of this thesis is; To make clear that the progression of the priority rail system lines planned to be built in Konya together with the "Old Industrial Area and Surrounding Urban Transformation Project" in the area where the main transfer centre is located, and to clarify how the values of the zoning values will be converted into public benefit by the central and local government. Within the scope of the thesis, it has been investigated to determine the problems encountered in the urban transformation phase, the mismatch between the transportation-land use decisions negatively affecting the macroform and the effect of transportation investments on the urban macroform within the framework of transportation-land use problems, and in order to create a sustainable city center in the transformation of the working area, a proposal transformation process and a transportation-oriented zoning plan, which foresee the public benefit, were made. Testing the compliance of transportation-land use decisions in the study area has been made by the evaluation of the "Traffic Impact Analysis". As a result, when we look at the whole of Konya, urban transformation studies and transportation investments gained momentum in recent years. If the land use activities are carried out in parallel with transportation investments, stakeholder are involved, and if the values of zoning are converted into public benefits through innovative approaches, the gates for the city will be opened.