Mimarlık Eğitiminde Örgün Öğretim ve Pandemi Dönemi Staj Uygulamalarının İncelenmesi

Abstract

Meslek pratiği çalışmaları; mimarlık eğitimi müfredatında yer alan staj uygulamaları ile akademik eğitimini tamamlayan adayların uygulama yetkisi almadan önce katıldıkları mesleki uygulama deneyimi programları olmak üzere ikiye ayrılmaktadır. Mimar adaylarının uygulama yetkisi almadan önce zorunlu olarak dâhil oldukları staj uygulamalarının ve/veya mesleki uygulama deneyimi programlarının, adayların mesleki bilgi ve becerilerini geliştirebilmeleri için büyük bir fırsat olduğu düşünülmektedir. Mimarlık eğitimi programında yer alan staj uygulamaları, öğrenilen teorik derslerin uygulama ile birleştirilmesini sağlamaktadır. Ancak dünya genelinde ülkelerin mimarlık eğitimi süreçleri incelendiğinde, meslek pratiği çalışmaları için bir standart olmadığı anlaşılmaktadır. Türkiye’de de bu duruma benzer bir sorun gözlenmekte olup, her bir mimarlık bölümünün kendine ait staj yönergesi hazırlayarak kullandığı bilinmektedir. Bu durum sonucunda ise staj uygulamalarının süresinde, çeşidinde ve işleyişinde farklılıklar oluştuğu görülmektedir. Ayrıca; 2019 yılında başlayarak tüm dünyada etkisini gösteren Covid-19 salgını sebebiyle Dünya Sağlık Örgütü tarafından 2020 yılının Mart ayından itibaren pandemi dönemi ilan edilmiştir. Salgından Türkiye’nin de etkilendiği bu süreçte, eğitim alanında bazı yenilikler hayata geçirilmiştir. Mimarlık bölümlerinin, pandemi döneminde öğrencilere kolaylık sağlamak amacıyla; derslerin çevrim içi ortamda işlenmesinin yanı sıra zorunlu staj uygulamaları için de çeşitli alternatifler sundukları görülmektedir. Literatür araştırmasına dayalı betimsel inceleme yöntemi kullanılarak hazırlanan tez çalışması kapsamında; 2021-2022 eğitim yılı verilerine göre Türkiye’de 105 adet üniversitede aktif olarak mimarlık eğitimi verildiği belirlenmiştir. Bu üniversiteler arasından seçilen 30 adet mimarlık bölümünde yürütülen staj uygulamalarının analizi yapılmıştır. Örneklem grubunu oluşturan üniversitelerin örgün öğretim ve pandemi dönemi staj uygulamaları incelenerek mimarlık eğitimi için faydalı görülen yöntemler tespit edilmiştir. Böylece; meslek pratiği çalışmalarının Türkiye’de sürdürülen mimarlık eğitimindeki yerini ve önemini kavrayabilmek, staj yönergelerindeki farklılıkları saptayabilmek amaçlanmıştır. Elde edilen veriler doğrultusunda, Türkiye’de yürütülen staj uygulamaları için bir standart ve akreditasyonun olmadığı tespit edilmiştir. Zorunlu tutulan staj uygulamalarının türü, iş günü sayısı ve öncelik sırası üniversiteler arasında çeşitlilik göstermektedir. Pandemi döneminde hayata geçirilen faaliyetlerde de farklılıklar olduğu, her üniversitenin kendi bünyesinde aldığı karar doğrultusunda staj uygulamalarında çeşitli yöntemler yürüttüğü belirlenmiştir. Yapılan çalışmanın değerlendirilmesinin ardından, meslek pratiği çalışmalarını iyileştirmek maksadıyla ve bu alanda gelecekte hazırlanabilecek araştırmalar için önerilerde bulunulmuştur.

Professional practice studies, it is divided into two programs as internship practices in the architectural education curriculum and professional practice experiences attended by candidates who have completed their academic education. It is thought that internship practices and/or professional practice experiences, in which architect candidates are required to participate before they are authorized to practice, are a great opportunity for candidates to improve their professional knowledge and skills. Internship practices in the architectural education program ensure that the theoretical lessons learned are combined with practice. However, when the architectural education processes in countries around the world are examined, it is understood that there is no standard for professional practice studies. A similar problem is observed in Turkey, and it is known that each architecture department prepares and uses its own internship instructions. As a corollary, it is seen that there are differences in the duration, type and functioning of internship practices. Besides, due to the outbreak of Covid-19 pandemic, some innovative approaches have been implemented in the field of architecture education. To better accommodate the students during the pandemic, architecture departments offered various alternatives for mandatory internship practices such as online platforms. Within the scope of the thesis, prepared by using the descriptive analysis method based on literature review according to the data of the 2021-2022 academic year, it has been determined that there are 105 universities in Turkey actively providing architectural education. Internship practices, performed in 30 architecture departments selected among these universities, were analyzed. By examining the formal education and pandemic period internship practices of the universities that make up the sample group, the methods deemed useful for architectural education were determined. Thus, to comprehend the place and importance of professional practice studies in architectural education in Turkey, it is aimed to determine the differences in the internship instructions. Based on the obtained data, it has been determined that there is no standard and accreditation for internship practices in Turkey. The type of compulsory internship practices, the number of working days and the order of priority vary among universities. It has been determined that there are also differences in the activities implemented during the pandemic period and that each university performs various methods in internship practices in line with the decision taken within own itself. Following the assessment of the study, some suggestions were made to improve the professional practice studies and for future research in this field.