Türkiye'de dijital eserlerin korunmasında blok zinciri tasarımı ve uygulaması

Abstract

Küreselleşen dünyada insanlar hayal güçlerini kullanarak birçok farklı fikir üretmektedir. Bazen bu fikirler; sözler, eylemler, yazılar, resim veyahut başka araçlarla dışarıya aktarılmaktadır. Zihinsel bir faaliyet olarak görülen bu değerler bir çaba ve gayretin ürünüdür. Ancak bu fikirlerin kimin ürünü olduğunu belirleyebilmek oldukça güçtür. Bir fikri emeğin kime ait olduğunun yanı sıra öncelik olarak kimin fikri emeğinin ilk olduğu da önemlidir. Benzer olan fikirlerin ilk kimin tarafından ortaya atıldığı, yani ilk fikir kimin sorusu gündeme gelebilmektedir. Bu sorunu çözebilmek için bu tez çalışmasında blok zincirinin sağlamış olduğu zaman damgası ile bu soruna bir çözüm önerilmiştir. Uygulama önerisinde blok zincirine eklenen örnek verilerin, zaman damgalı olarak tutulması gerçekleştirilmiştir. Bu dosyalar blok zincirine eklenirken eser sahiplerinin isimleri ile kaydedilmiş ve ayrıca doğrulama komutları çalıştırılmıştır. Direkt erişim ile eser sahibi ve ne zaman üretildiği bulunmuştur. Bu çalışmanın amacı fikri emek ile üretilen dijital eserlerin değiştirilemez ve zaman damgalı bir şekilde kime ait olduğunu ve ne zaman üretildiğini blok zinciri ile koruma altına almaktır. Böylelikle kişiler kendi fikri emeklerini ispat ederek fikri ve ekonomik haklarını koruyabileceklerdir. Bu çalışma da blok zinciri üzerinde akıllı sözleşme oluşturulmuştur. İmzalama sertifikaları kullanılmadan JSON Web Token (JWT) yapısındaki belirteçler kullanılmış ve ek belirteçler oluşturulmuştur. Oluşturulan JWT yapısı ECDSA şifreleme algoritması kullanılarak şifrelenmiş ve bir kanıt dosyası üretilmiştir. Sertifika sunucuları aradan çıkartılarak ek işlem yükleri de kaldırılmıştır. Merkezi olmayan uygulamalar (DApp) ile oluşturulan kanıt dosyası blok zinciri üzerinden doğrulanarak dijital eserin bütünlüğünün, doğruluğunun ve değiştirilemezliğinin garanti altına alınması sağlanmıştır. Bu kanıt dosyasının adli sürece de yardımcı olabileceği düşünülmektedir.

In the globalizing world, people produce many different ideas by using their imaginations. Sometimes these ideas are expressed by words, actions, writings, pictures or other means. These values, which are seen as a mental activity, are the product of great efforts. However, it is very difficult to determine whose product these ideas are. In addition to who owns that intellectual effort, it is also important to know who first produced it. Questions such as, among similar ideas which person first came up with that idea may come to the fore. In order to solve this problem a timestamp provided by the blockchain is proposed in this thesis study. In the proposed work, time-stamped keeping of sample data added to the blockchain has been realized. While these files were added to the blockchain, they were recorded with the names of the authors and also verification commands were run. With direct access, the owner of the work and when it was produced can be found. The purpose of this study is to protect the information about who owns the digital works produced with intellectual labor and when they were produced, by using the blockchain with unchangeable and time-stamped manner. Thus, individuals will be able to protect their intellectual and economic rights by proving their intellectual efforts. In this study, a smart contract was created on the blockchain. Tokens in JSON Web Token (JWT) structure were used without using signing certificates and additional tokens were created. The created JWT structure was encrypted by using ECDSA encryption algorithm and a proof file was produced. By removing the certificate servers, additional processing loads were also removed. The proof file created with decentralized applications (DApp) is verified over the blockchain, ensuring the integrity, accuracy and immutability of the digital artifact. This evidence file may also help the forensic process.