Üretim Örgütlenmesinin Mekânı Olarak Gıda Tedarik Zinciri

Abstract

Sanayi devrimini takip eden süreçte değişen üretim biçimi kentleri biçimlendiren yeni unsurların ortaya çıkışını tetiklemiştir. 1960’ların sonunda doyuma ulaşan Fordist üretim yerini standartlaşmaya karşı çıkan ve daha esnek özelliğe sahip yeni bir üretim biçimine bırakmıştır. Artan rekabet koşulları ile ‘yerel’ unsurlar önem kazanmış ve yeni üretim mekânları ortaya çıkmıştır. Değişen üretim örgütlenmesinin sonucu olarak kırsal alanlar giderek dezavantajlı konuma gelmiş ve kentlere doğru sürekli bir nüfus akışı gözlemlenmiştir. Artan kent nüfusu kent sınırlarını tarım arazilerine taşımış ve tarımsal üretim alanları giderek küçülmeye başlamıştır. Bu gelişme, planlama yazınında kentleşme baskısı altındaki bu alanların korunmasına yönelik çalışmaları gündeme getirmiştir. Kentli nüfusun ihtiyaçlarındaki değişim sağlıklı gıdaya erişim ve sağlıklı gıda kullanımı gibi konuları yerel ve sürdürülebilir alternatif gıda sistemleri özelinde planlama gündemine sokmuştur. Bunun sonucu olarak güvenli gıdaya erişebilme, alternatif gıda ağları ile kırın değer ve önemine yönelik tartışmaların planlama pratikleri içerisinde giderek öneminin arttığı gözlenmiştir. Bu çerçevede, çalışmada ekonomik yeniden yapılanma bağlamında üretim örgütlenmesindeki gelişmelerin mekânsal sonuçlar ve etkileri, gıda tedarik zinciri üzerinden tartışılmıştır. Ekonomik söylemlerde meydana gelen kırılmaların sonucu olarak üretim örgütlenmesinin değişimini gıda sektörü örneğinde incelemek hedeflenmiştir. Kır ve kent arasındaki keskin sınırların ortadan kalktığı ve kırın öneminin yerel kalkınma paradigmaları bağlamında yeniden önem kazandığı varsayımı üzerinden yeni gıda coğrafyasına ilişkin kuramsal tartışmalar yapılmıştır.

After the industrial revolution, the changing mode of production triggered the emergence of new components that shaped cities. Fordist production left its place to a new production style which opposed to standardization and had a more flexible feature. With increasing competition conditions, ‘local’ elements gained importance and new production spaces emerged. Rural areas have become increasingly disadvantaged as a result of changing production organization, and a steady flow of population towards the cities was observed. The increasing urban population has moved the city borders to agricultural lands and agricultural areas have started to decrease gradually. The change in the needs of the urban population has inserted into the agenda of planning issues to protect these areas under the pressure of urbanization and have the role of local and sustainable alternative food systems through matters access to healthy food and healthy food. As a result, it has been observed that the importance of discussions on access to safe food, alternative food networks and the value of rural areas has become increasingly important in planning practices. In this context, the spatial consequences and effects of developments in production organization in the context of economic restructuring are discussed through the food supply chain. It is aimed to examine the change of production organization as a result of the breakdowns in economic discourses in the case of food sector. Theoretical discussions on the new food geography have been made on the assumption that the sharp boundaries between the rural and urban areas have disappeared and the importance of the rural has regained importance in the context of local development paradigms in this paper.