Depolama alanı ürün atama problemi için en iyi alternatif konumun çok kriterli karar verme yöntemleri ile belirlenmesi

Abstract

Verimli bir depo kullanımı; ulaşım, kullanım alanı ve bunlardan meydana gelen maliyetin minimize edilmesi açısından dikkate alınmalıdır. Bu yüzden, depo konum atama problemi için depolama süresince toplam ulaşım zamanı veya mesafesini minimize etmek ve ihtiyaç duyulan alanı azaltmak için en iyi ürün atama politikasının uygulanması gerekir. Bu nedenle; çalışmanın önemi, birden fazla kriteri dikkate alarak çok ölçütlü karar verme yöntemi ile her ürün için uzlaşık çözüm değerlerinin elde edilmesi ve bu değerlere göre bir depoda sınıf temelli ürün tahsisi için optimal konumun matematiksel model yardımıyla belirlenmesidir. Bu çalışmada bir depolama alanı içerisinde ürün ataması için ulaşım mesafesi, kullanım alanı, ürün talebi, son kullanma tarihi, depolama maliyeti ve bunlardan doğacak maliyetin minimize edilmesi gibi birden çok kriter dikkate alınarak en iyi alternatif konumun belirlenmesi amaçlanmıştır. Depo alanı içerisinde ürün atama için ulaştırma zamanını veya maliyetini minimize eden bir matematiksel modele uygulanmak üzere en iyi alternatif politikanın belirlenmesi Çok Ölçütlü Karar Verme (ÇÖKV) yöntemleri ile yapılması hedeflenmiştir. Optimal konum için Muppani ve Adil'in önerdiği matematiksel model referans alınmış olup bu model ulaşım mesafesi, alan ve bunlardan doğan maliyet kalemlerinden oluşmaktadır. Belirlenen kriterlere göre her ürün için uzlaşık çözüm değerleri VIKOR yöntemi ile elde edilmiş ve sınıf oluşturma-atama modeline girdi olmuştur. ÇÖKV temelli sınıf oluşturma ve atama modeli GAMS/BARON yazılımı ile çözülmüştür. Çözüm için kullanılan veriler rassal üretilmiştir. Elde edilen sonuçlar ürünlerin karar vericinin tercihine göre birden çok kriterin dikkate alınarak depoya atanabileceğini göstermiştir.

The use of an efficient warehouse especially should be taken into consideration, in terms of distance, area of use, and minimization of costs arising therefrom. Therefore, for the storage location assignment problem, the best storage assigement policy must be applied to minimize the total transport time or distance during the storage process and to reduce the space needed. Therefore; the importance of this study, taking into account more than one criterion with multi-criteria decision making method obtain the compromise solution value for each product and the optimal location for class-based storage asignment in a warehouse according to these values. In this study, it is aimed to determine the best alternative location by considering multiple criteria such as transportation distance, usage area, product demand, sensitivity, profitability and minimization of the cost arising thesefrom in a storage area. It is aimed to determine the best alternative policy to be applied to a mathematical model that minimizes the transportation time or cost for storage asignment within the warehouse area by using Multi-Criteria Decision Making (MCDM) methods. For optimal location, mathematical model proposed by Muppani and Adil are taken as reference and this model consists of transportation distance, area and cost items arising from them. According to the determined criteria, concordant solution values for each product were obtained by VIKOR method and input into class formation and allocation model. Class formation and allocation model based MCDM was solved with GAMS / BARON software. The data used for the solution are randomly generated. The results showed that the products can be assigned to the warehouse by taking into consideration multiple criteria according to the decision maker's preference.