Berendi (Ayrancı – Karaman) Yöresinde Doğal Taş Arama Sondajlarında Karot Verimini Kontrol Eden Faktörler

Abstract

Bölgesel kalkınmada önemli yeri olan madencilik sektörü için maden arama çalışmaları maden üretiminin alt yapısını oluşturmaktadır. İlk yatırım maliyetleri ve AR-GE süreçleri uzun olan madencilik sektörü için yeraltı koşulları hakkında sağladığı verilerin kesinliği ve güvenirliği açısından hem ekonomik çalışmalarda hem bilimsel çalışmalarda önemi artan karotlu sondaj tekniği Berendi yöresinde doğal taş aramaların da kullanılmıştır. Karaman bölgesi doğal taş rezervi, potansiyeli ve çeşitliği fazladır. Doğal taş bölgesel kalkınmada katma değer katabilecek zenginliktir. Ancak bu potansiyelden ekonomik ve doğru sonuç almak için sahalarda araştırma yapılmalıdır. Bu araştırmanın hızlı ve güvenilir yollu karot sondaj çalışmasıdır. Doğal taş sektöründe doğru sonuç alabilmek için karot boy, çap ve yüzde verimleri önemlidir. Doğal taş sektöründe taş rengi, dokusu, çatlak kalınlıkları, çatlak dolguları ve dayanıklılığı işletme açısından önemlidir. İşletme faaliyete geçmeden önce taşın bu özeliklerini görmek ve riskini azaltmak için alanda sondaj çalışması yapar. Bu yapılan sondajların, veriyi doğru okumak için tek parça olarak alınan karot numuneleri önemlidir. Bu çalışmada Karaman İli Ayrancı ilçesi smırılarında yer alan Berendi köyündeki mermer ocağında derinlikleri 10 metre olan 6 adet karotlu sondaj çalışması devir ve sondaj çamuru bakımından karşılaştırılmıştır. Homojen bir özelik sunan formasyonda farklı kuyularda önce sondaj çamuru aynı özeliklte tutularak 400 - 800 rpm arasında değiştirilerek karot verimleri ölçülmüştür. Sonrasında ise devir sabit tutularak sondaj çamurunun özelikleri değiştirilerek sondaj çamurunun optimum özeliği tespit edilmeye çalışılmıştır. Bu çalışmada maksimum karot verimini elde etmek için sondaj sirkülasyonu olarak kullanılacak olan 1 tonluk temiz su içine 1 litre organik bazlı matkap ve takım dizi sini soğutmak amaçlı soğutucu ve koruyucu yağ, kaçakları önlemek amaçlı 35 kg kil ile birlikte hazırlanmıştır. HQ sondaj dizini ile 800 rpm devirde dakika da 8 - 12 cm ilerlemiştir. İlerlemede empirenye matkap kulanılmıştır.

Mineral exploration for the mining sector, which is an important part of regional development, constitutes the sub-structure of mining production. Natural stone searches have also been used in the Berendi region, both in economic studies and in cored drilling techniques, which have become more prominent in scientifıc studies, in terms of the reliability and reliability of the data provided for underground conditions for the first investment costs and long-term mining sector in AR-GE processes. The Karaman region is a natural stone reserve, potent and diverse. Natural stone is richness that can add value to regional development. However, in order to obtain economical and accurate results from this potential, field studies should be made. This is a quick and reliable way to drill core drilling. In order to get accurate results in the natural stone sector, the core diameter, diameter and percent yields are important. In natural stone sector, stone color, texture, crack thicknesses, crack fillings and durability are important in terms of operation. Before the operation goes into working, it performs drilling in the field to see these properties of the stone and reduce the risk. The drillings made of these are important as the core samples taken as one piece to read the data correctly. In this study, 6 quarry drillings with depths of 10 meters were compared in terms of cycle and drilling mud at the marble quarry in Berendi village, which is located at the borders of Ayrancı district of Karaman province. In different wells in which a homogeneous feature was present, the drilling mud was measured at 400 to 800 rpm and the core yields were measured. Afterwards, the properties of the drilling mud have been changed and the optimum properties of the drilling mud have been determined. In this study, 1 liter organic-based drill into 1 tons clean water which will be used as drilling circulation in order to obtain maximum core efficiency and coolant and protective oil for cooling the tool series and 35 kg clay for preventing leakage are prepared. The HQ drilling sequence progressed 8 -12 cm per minute at 800 rpm. An impregnation drill was used in the process.