Berendi (Ayrancı – Karaman) Yöresinde İşletilen Doğal Taşın Jeolojik ve Jeokimyasal Özeliklerinin Blok Verimi Üzerine Etkisi

Abstract

İnceleme alanında en yaşlı birim Bolkardağı Birliğine ait Jura-Kretase yaşlı kristalize kireçtaşlarmdan oluşan Berendi formasyonudur. Kapaniyen yaşlı serpantinleşmiş peridotit, serpantinit, diyabaz, radyolarit ve kireçtaşlarmdan oluşan Kıraman ofiyolitli melanjı bu birimi tektonik olarak üzerlemektedir. Bu birimin üzerinde konglomera seviyesi ile başlayan kil arabantlı killi kireçtaşları ile birlikte ardalanmalı olarak devam eden ve üste doğru oolitik biyomikritik ve bol fosil içerikli kireçtaşlarmdan oluşan Geç Miyosen yaşlı Divlek formasyonu açılı uyumsuz olarak gelmektedir. Yörede çıkarılan doğal taş Divlek formasyonundan işletilmektedir. Geç Miyosen yaşlı kireçtaşlarmdan oluşan Divlek formasyonundan blok verimindeki etkisinden dolayı karbonat - silis miktarını belirleyebilmek için numuneler alınmıştır. Numuneler üzerinde kimyasal analizler yapılarak, Ca, Si, Al, Fe,Na ve Mg elementleri tespit edilmiştir. Numunelerin petrografik incelemesine göre; bol fosilli, oolitli biyomikrit ve oolitli biyosparit özelliğindeki kireçtaşlarmdan meydana geldiği tespit edilmiştir. Mikro kırıklar blok üretimi ve ebatlı son ürün üretiminde verimi etkileyen faktörlerden bir tanesidir. İnceleme alanında alman numuneler üzerinde SEM-EDX ile yapılan incelemeler de sonucuna göre; Blok ve ürün etkisi üzerinde etkisi olan mikro kırık ve çatlaklar, fosil kavkıları içindeki boşluklar incelenerek, dolgu maddesinin silis olduğu EDX dedektörleri kullanılarak anlaşılmıştır. Blok verim ve kalitesine direk etkisi olan dayanım için serbest basınç deneyi yapılmıştır. Deney sonuçları ortalama serbest basınç dayanım değeri 30 Mpa dır.

The oldest unit in the study area is the Berendi formation consisting of crystallized limestones of the Jurassic-Cretaceous age belonging to the Bolkardagi Union. Covered elder Serpentinized peridotite, serpentine, diabase, radiolarite and limestones, this ophiolitic melange covers this unit tectonically. The Upper Miocene Divlek formation, which is composed of clay-limed clayey limestones starting with conglomerate level and composed of oolitic biomicritic and abundant fossil-bearing limestones with alternating upwards, is comes from unconformably. The natural stone extracted in the region is operated from Divlek formation. Samples were taken to determine the amount of carbonate - silica due to the effect of block yield from Divlek formation which is composed of Upper Miocene aged limestones operated. Chemical analysis on the samples revealed Ca, Si, Al, Fe, Na and Mg elements. According to the petrographic examination of the samples; The samples was observed from the sections prepared from limestones with abundant fossiliferous, oolitic biomicrites and oolitic biosparit. Micro fractures are one of the factors affecting the efficiency of block production and end product production. According to the results of the studies made with SEM-EDX on the samples taken in the study area; Micro fractures and fractures affecting the block and product effects were studied by examining the voids in the fossil shells and using EDX detectors where the filler is silica. Free pressure test was carried out for the resistance which is a direct effect on block yield and quality. Experimental results show that the average free pressure strength value is 30 MPa.