Geological and Gemological Properties of The Gümüşyurt Chrysoprase (Artova-Tokat)

Abstract

It is aimed that to investigate of the geological, mineralogical, petrographic and gemological characteristics of the chrysoprase that exposed in a large area in the west of the Gümüşyurt village, approximately 20 km from Artova (Tokat), in this study. The oldest unit in the area is the Late Triassic age Devecidağ Complex, which is represented by volcanic units, greywackes, and Permian aged limestone blocks. The Çekerek Formation, which consists of Eocene continentalmarine sediments and volcano-sedimentary units, including chrysoprase, covers this unit with angular unconformity. The non-cracked parts of the chrysoprase are hard and massive. Chrysoprasses are generally dark green and appear in light green tones. In the mineralogical, petrographic and XRD studies made of rocks, quartz was found in the content of the rocks. According to the gemological investigations made from chrysoprase, the rocks were determined as chalcedony (chrysoprase). It was determined that chrysoprases from the region could be used as a gemstone in terms of the basic gemstone properties (hardness, strength, color diversity, polishing and light reflectance).

Bu çalışmada Tokat-Artova’ya yaklaşık 20 km uzaklıktaki Gümüşyurt köyünün batısında geniş bir alanda yüzeyleyen krizoprasların jeolojik, mineralojik, petrografik ve gemolojik özelliklerinin ortaya konulması amaçlanmıştır. Bölgedeki en yaşlı birim, Permiyen yaşlı kireçtaşı blokları içeren, grovaklar ve volkanik birimler ile temsil edilen Geç Triyas yaşlı Devecidağ karışığıdır. Bu birimi, krizoprasların da içerisinde bulunduğu Eosen yaşlı karasal-denizel çökeller ve volkano-sedimanter birimlerden oluşan Çekerek formasyonu açılı uyumsuzlukla örtmektedir. Çatlaklı olmayan bölümleri oldukça sert ve masif görünümlü olan krizopraslar genellikle koyu yeşil renkli olup açık yeşile kadar değişen tonlarda göze çarpmaktadır. Krizopraslardan yapılan mineralojik, petrografik ve XRD incelemelerinde kayaç içerisinde kuvars tespit edilmiştir. Krizopraslardan yapılan gemolojik incelemelere göre kayaçların kalsedon (krizopras) oldukları belirlenmiştir. Bölgeden derlenen krizoprasların yapılan süstaşı işleme çalışmalarında temel süstaşı özellikleri (sertlik, sağlamlık, renk çeşitliliği, cila alma ve ışık yansıtma) bakımından süstaşı olarak kullanılabilir nitelikte oldukları belirlenmiştir.