Kültür Mirasına Saygı Göster(me)mek: Uşak-Banaz-Yeşilyurt Köyü Camisi

Abstract

Uşak İli’nin Banaz İlçesi’ne bağlı Yeşilyurt Köyü’nde bulunan Yeşilyurt Köyü Camisi konumu, tarihi kimliği, mimarisi ve nakışlı süslemeleriyle köyün tarihi belleğinde yer etmiştir. Anadolu’da bulunan nakışlı camileri örnekleri arasında da önem arz etmektedir . Yeşilyurt Köyü Camii, İzmir I. Numaralı Kültür ve Tabiat Varlıklarını Koruma Bölge Kurulu tarafından kalem işi süslemelerinin taşıdığı kültürel değer nedeniyle, 23.08.1988 tarih ve 463 sayılı kararı ile tescillenerek koruma altına alınmış tarihi bir yapıdır. Yeşilyurt Camisi kütle itibarıyla köy mimarisi ile uyumlu, mütevazi bir yapı olmasına karşın iç mekân duvar süslemeleri ile çok ince bir işçilik ve zevki yansıtmaktadır. Ülkemizde koruma altına almanın yetmediğini gösteren bir örnek olan Yeşilyurt Köyü Camisi’nin koruma sorunları bulunmaktadır. Terk edilmişlikten dolayı yapısal ve malzeme bozulmalarının yanı sıra çevresi korunamamıştır. Caminin bahçesine neredeyse ona bitişik konumda, kütle olarak onu ve hatta tüm köydeki yapıları ezen yeni bir cami yapılmıştır. Popüler kültür eseri olan bu yeni cami yapım tekniği ve malzemesi ile de yerel mimariden farklı yapıda kendisini göstermektedir. Köy halkı tarafından, el birliği ile yaptırılan, yeni caminin kullanması ile eski Yeşilyurt Köyü Camisi terk edilmiştir. Çalışma, yapının rölöve-fotoğraf ile belgelenmesi, gözlemler, yerel görüşmeler ve literatür araştırmaları ile desteklenerek gerçekleştirilmiştir. Bu çalışma ile Yeşilyurt Köyü Camisi’nin konumu, tarihi ve mimari özellikleri hakkında bilgi vermek, koruma sorunlarını ortaya koymak ve koruma önerilerini tartışmak amaçlanmıştır.