Tarihi Çevre/Yapı Duyarlı Stüdyo Eğitimi

Abstract

Ülkemiz kentleri farklı nitelikteki tarihi kültür mirası yönüyle zengindir. Bu sebepten dolayı mimarlık mesleği profesyonel yaşamda sahip olunan bu kültür mirası ile bir şekilde temas halindedir. Özellikle önemli sayıdaki meslek insanı doğrudan kültürel miras ile ilgili özel veya kamu kurumlarında istihdam edilir. Bu gerçeklikten dolayı mimarlık eğitiminin kültür mirasına duyarsız kalması veya yadsıması düşünülemez. Mimari mirasımızı mimarlık tarihi ve koruma kavramı yönü ile öğrenmekle ve anlamakla yükümlü olduğumuzu söyleyebiliriz. Birçok meslek insanı tarihi çevre veya tarihi bina komşuluğunda güncel proje üretme durumunda kalabilirler. Tarihi çevrede yeni yapı tasarlarken, kültürel mirasın tasarıma ne şekilde bir girdi oluşturacağına yönelik bilgi birikiminin meslek insanlarında olması gerektiği söylenebilir. Bu bilgi birikiminin verilebileceği en önemli zaman dilimi mimarlık eğitimi sürecidir. Tarihi çevrede yeni yapı tasarımı konusu son yirmi yılda ülkemizde oldukça tartışılmış ve Avrupa’daki örneklerle kıyaslanarak ülkemizdeki yapılabilme imkanları hakkında farklı bakış açıları ile yorumlar yapılmıştır. Bu konunun meslek hayatı için önemli olduğunun farkına varılarak, Konya Teknik Üniversitesi Mimarlık Bölümü Stüdyo V dersi kapsamında 22 öğrenci katılımı ile deneysel bir stüdyo çalışması gerçekleştirilmiştir. Bu çalışmada katılımcı öğrencilerin tarihi çevre veya bina duyarlı tasarım yeteneklerinin geliştirilmesi hedeflenmiştir. Bunun yanı sıra, öğrencilerin tarihi çevre duyarlılıklarını artırmak ve farkındalık oluşturmak atölye çalışmasının odaklandığı konu olmuştur. Stüdyo çalışması başlamadan önce öğrencilerin konu ile ilgili farkındalıkları anket çalışması ile ölçülmüş, birçok öğrencinin konu ile doğrudan bilgi, ilgi ve farkındalığının olmadığı gözlemlenmiştir. Süreç içerisinde ders yürütücülerinin bilgilendirmeleri ve öğrencilerin kendi araştırmaları ile farkındalık artırılmaya çalışılmıştır. Sürecin sonunda öğrencilerin proje sonuçlarına atölye sürecindeki bilgi birikimleri yansımış ve tarihi dokunun farkına varılarak tasarımlar ortaya konmuştur. Katılımcı öğrencilerin süreç sonunda konuya yaklaşımları yeniden ölçülmüş ve daha çok bilgiye dayalı cevaplar verdikleri gözlemlenmiştir. Sonuç olarak, tarihi çevrede yani yapı tasarımına mimarlık eğitiminde yer verilmiş, konu ile ilgili bilgi aktarılmış ve bu sonuçlara yansımıştır. Süreç sonunda tarihi çevre duyarlı meslek insanı yetiştirilmesine katkı sağlanmıştır.

T he cities of our country are rich in historical cultural heritage with different qualities. For this reason, the profession of architecture is somehow in contact with this cultural heritage of professional life. In particular, a significant number of professionals are employed in private or public institutions directly related to cultural heritage. Because of this reality, it is unthinkable that architectural education will be insensitive to or denial of cultural heritage. We can say that we are obliged to learn and understand our architectural heritage in terms of architectural history and the concept of conservation. Many professionals may have to produce current projects in or near the historical building. When designing a new structure in the historical environment, it can be said that the knowledge about how cultural heritage constitutes an input to the design should be in the profession. The most important period in which this knowledge can be given is the architectural education process. T he issue of new building design in the historical environment has been widely discussed in our country in the last two decades and compared with the examples in Europe, comments have been made about the possibilities of construction in our country. Realizing that this issue is important for architectural professional life, an experimental studio work was carried out with the participation of 22 students in the Studio V course of the Department of Architecture at Konya Technical University. In this study, it is aimed to develop participatory students’ historical environment or building sensitive design skills. In addition, the workshop focused on raising awareness of students’ historical environment and raising awareness. Before the start of the studio study, the awareness of the students on the subject was measured with a survey and it was observed that many students did not have direct knowledge, interest and awareness about the subject. In the process, awareness of the lecturers and students’ own researches were tried to be increased. At the end of the process, the knowledge of the students during the workshop process was reflected to the project results and the designs were introduced by realizing the historical texture. At the end of the process, the participant students’ approaches to the subject were re-measured and it was observed that they gave more information-based answers. As a result, in the historical environment, the design of the building has been included in the architectural education, information about the subject has been transferred and these results have been reflected. At the end of the process, it contributed to the training of professional people who are sensitive to historical environment.