Enerji Etkin Stadyum Tasarım Kriterleri

Abstract

Enerji etkin binalar farklı bina sertifikasyon sistemlerince değerlendirilmektedir. Bu sistemler bina tiplerini ve değerlendirme kriterlerini farklı kategorilere ayırmış durumdadır. Bu kategoriler; konutlar, ticari binalar, iç mekân tasarımları, kentsel projeler, yeni inşa edilen yapılar, iyileştirilen yapılar vb. olarak sıralanabilir. Bu kategorilerin yetersiz kaldığı durumlar bulunabilmektedir. Stadyum binalarının tasarımı ve değerlendirilmesi bu durumlara örnektir. Dünya genelinde yaygın olarak üretilen futbol stadyumları ortak olarak FIFA kriterleri kapsamında tasarlanıp uygulanmaktadır. Bu durum stadyum binalarının ortak nitelikte üretilebilmesini sağlamaktadır. Fakat enerji etkin stadyum üretimi söz konusu olduğunda mevcut bina sertifikasyon sistemleri kullanılmıştır. Bu çalışma kapsamında bu bina sertifikasyon sistemlerinin stadyum binalarının enerji etkinliğinin değerlendirilmesinde yetersiz kaldığı varsayımıyla “Enerji Etkin Stadyum Tasarım Kriterleri” geliştirilmiştir. Bu kriterler oluşturulurken yeşil bina sertifikasyon sistemlerinden ve FIFA kriterlerinden yararlanılmıştır. Oluşturulan bu kriterler ile LEED sertifikası alan; Castelao Stadyumu, Başakşehir Fatih Terim Stadyumu ve Fonte Nova Stadyumu incelenmiştir. Bu stadyumların yanı sıra SBAT değerlendirme sistemi kapsamında dengeli bulunan Green Point Stadyumu, Moses Mobhida Stadyumu ve Peter Mokhaba Stadyumu da incelenmiştir. Sonuç olarak LEED ve SBAT sistemlerinin stadyum binalarının enerji etkinliğini değerlendirmekte çalışma kapsamında oluşturulan kriterlere göre yetersiz kaldıkları sonucu ortaya çıkmıştır.

Energy efficient buildings are evaluated by different building certification systems. These systems classify the building types and evaluation criteria into different categories. These categories can be sorted as residential buildings, commercial buildings, interior designs, new construction buildings, renovated buildings and etc. There may be some insufficient classifications for some situations. Evaluation of the stadium buildings are examples of these situations. Football stadiums, which are widely constructed around the world, are jointly designed and implemented within the scope of FIFA criteria. This situation enables the stadium buildings to be produced in a common quality. However, when it comes to energy efficient stadium construction, current building certification systems are applied. In this study, “Energy Efficient Stadium Design Criteria” are developed with the hypothesis of the lack of the current building certification systems on the evaluation of the energy efficient stadium designs. Green building certification systems and FIFA criteria are used to develop these criteria. With the developed criteria, LEED certified Castelao Stadium, Başakşehir Fatih Terim Stadium and Fonte Nova Stadium are evaluated. Besides, Green Point Stadium, Moses Mobhida Stadium and Peter Mokhaba Stadium that are found balanced within the scope of the SBAT certification system are evaluated with the developed criteria. As a result, it is seen that LEED and SBAT systems are insufficient to evaluate the energy efficiency of stadium buildings.