Konya’daki Tema Parkların Kent ile İlişkisi ve Ziyaretçi Memnuniyet Düzeyi Bağlamında Değerlendirilmesi

Abstract

Tema parklar, insanların yaşadığı fiziksel ve ruhsal olumsuzluklardan kurtulup güzel vakit geçirmeleri için bir temaya yoğunlaşarak, o tema çevresinde planlanan kentsel mekanlardır. Sıra dışı mimarileri ve peyzajları, farklı heyecanlar yaşatan mekanik araçları ve düzenekleriyle ziyaretçilere yeni deneyimler yaşatmalarından dolayı tema parklara olan talep giderek artmaktadır. Sahip oldukları özellikler ile kentliye sosyalleşme olanağı sağlayan tema parklar ayrıca kapladıkları geniş yeşil alanlardan dolayı kentin ekolojik sürdürülebilirliğine de katkı sunmaktadır. Bu nedenlerden dolayı tema parkların kent ile ilişkisi son derece önemlidir. Buradan yola çıkarak çalışmada Konya’da yer alan “Kalehan Ecdat Bahçesi, Kyoto Japon Parkı, Tropikal Kelebek Bahçesi, Selçuklu Kanyon Parkı, 80 Binde Devri Alem Parkı, Konya Bilim Merkezi, Türk Yıldızları Parkı ve Olimpiyat Parkı” örneklem alanı olarak seçilmiş; bu parkların çalışma kapsamında belirlenen parametreler aracılığı ile kent ile ilişkisi ve ziyaretçi memnuniyeti analiz edilmiştir. Çalışmada literatür taraması, gözlem, görüşme ve anket tekniği gibi birçok yöntem bir arada kullanılmıştır. Çalışma kapsamında yapılan literatür araştırması ile tema park-kent ilişkisi bağlamında ziyaretçi memnuniyetini etkileyen parametreler; turizm ve kent ekonomisine katkı, ulaşılabilirlik, sürdürülebilirlik, ikoniklik, bitkilendirme-rekreatif alan kullanımı, güvenlik ve aydınlatma olarak belirlenmiştir. Örneklem alanı olarak seçilen parkların kent ile ilişkisini ve ziyaretçi memnuniyet düzeylerini belirlemek için ise anket tekniği kullanılmıştır. Bu doğrultuda çalışma kapsamında belirlenen parametrelerin ziyaretçi memnuniyetini 10’lu likert ölçeğinde (1: olumsuz, 10: olumlu) sorgulayan bir anket çalışması yapılmıştır. Seçilen parkların hepsini daha önce ziyaret etmiş 162 kişi ile yapılan anket çalışmasının sonuçları Excel programına aktarılmış ve bu parkların belirlenen parametrelere göre kent ile ilişkisini ve ziyaretçi memnuniyet düzeyini gösteren performans grafikleri oluşturulmuştur. Elde edilen bulgulara göre; tema parkların kent ile ilişkisini güçlendirmede ve ziyaretçi memnuniyetini artırmada en etken parametrelerin sırasıyla ‘güvenlik’, ‘ikoniklik’ ve ‘ulaşılabilirlik’ olduğu tespit edilmiştir. Yapılan analizler sonucunda ziyaretçilerin kendilerini güvende hissettikleri ve daha önce deneyimlemediği bir temanın sunulduğu tema parklarda memnuniyet düzeyinin yüksek olduğu görülmüştür. Bu doğrultuda ziyaretçiler tarafından memnuniyet oranı en yüksek tema parklar; Tropikal Kelebek Bahçesi, Konya Bilim Merkezi, 80 Binde Devr-i Alem Parkı ve Kalehan Ecdat Bahçesi olarak belirlenmiştir.

Theme parks are urban spaces that are planned around a theme by concentrating on a theme so that people can get rid of the physical and mental negativities they experience and have a good time. The demand for theme parks is increasing day by day as they offer new experiences to visitors with their extraordinary architecture and landscapes, mechanical tools and mechanisms that give different excitements. Theme parks, which provide the opportunity to socialize with the features they have, also contribute to the ecological sustainability of the city due to the wide green areas they cover. For these reasons, the relationship of theme parks with the city is extremely important. Based on this, in the study, “Kalehan Ecdat Garden, Kyoto Japanese Park, Tropical Butterfly Garden, Selçuklu Canyon Park, 80 Binde Devri Alem Park, Konya Science Center, Turkish Stars Park and Olympic Park” were determined as the sample area. The relationship of these parks with the city and visitor satisfaction was analyzed through the parameters determined within the scope of the study. In the study, many methods such as literature review, observation, interview and questionnaire techniques were used together. The parameters affecting visitor satisfaction in the context of the theme park-city relationship with the literature research conducted within the scope of the study; contribution to tourism and urban economy, accessibility, sustainability, iconicity, planting-recreational use, security and lighting. The survey technique was used to determine the relationship between the parks selected as the sample area with the city and the visitor satisfaction levels. In this direction, a survey study was conducted to question visitor satisfaction on a 10-point Likert scale (1: negative, 10: positive) of the parameters determined within the scope of the study. The results of the survey conducted with 162 people who had visited all the selected parks before were transferred to the Excel program and performance graphics were created showing the relationship of these parks with the city and the level of visitor satisfaction according to the determined parameters. According to the findings obtained; It has been determined that the most effective parameters in strengthening the relationship of theme parks with the city and increasing visitor satisfaction are ‘safety’, ‘iconicity’ and ‘accessibility’, respectively. With the analysis made, it has been seen that the level of satisfaction is high in the theme parks where the visitors feel safe and where a theme they have not experienced before is presented. Accordingly, the theme parks with the highest satisfaction rate are: it has been determined as the Tropical Butterfly Garden, Konya Science Center, 80 Binde Devri Alem Park and Kalehan Ecdat Garden.