Konya il merkezinde sağlıkta dönüşüm öncesi ve sonrası gebe ve bebek izlemleri

Abstract

Amaç: Bu çalışmada, gebe izlemlerinin gebelik haftasına ve bebek izlemlerinin bebeğin ayına uygun olarak yapılıp yapılmadığının sahada değerlendirilmesi amaçlandı. Gereç ve yöntem: Bu tekrarlayan kesitsel araştırma, Konya il merkezinde yapıldı. 2006 yılında gebeler için örnek büyüklüğü, kentsel toplumda bilinen doğum öncesi bakım alma oranı dikkate alınarak hesaplandı (n=175). Bebekler için de aynı örnek büyüklüğü temel alındı. Kümelerin alınacağı mahalleler, rasgele belirlendi. 2011 yılında da aynı örnek hacmi ve aynı süreç uygulandı. Veriler, gebe ve bebek anneleriyle yüz yüze görüşülerek toplandı. Bulgular: Araştırmaya alınan gebelerin gebelik haftası ortalaması 25±9 idi. 2006 yılında izlenmeyen gebe oranı % 23 iken 2011’de % 7 idi (P<0.001). 2006 ve 2011 yıllarında ortanca gebe izlem sayısı sırasıyla 2 ve 3’tü (P<0.001). Gebelerin, Sağlık Bakanlığının protokollerine göre, vaktinde ve uygun sayıda izlenme oranı 2006’da % 51, 2011’de % 79 idi (P<0.001). Hekim ve ebe-hemşire izlemleri birlikte ele alındığında antenatal bakım alma oranı 5 yıl içinde % 91’den % 99’a yükselmişti (P<0.01). Araştırmaya dâhil edilen bebeklerin yaş ortalaması 6±3 ay idi. Hiç izlenmeyen bebek oranı 2006’de % 6, 2011’de % 2’ydi (P<0.01). Ortanca bebek izlem sayısı 2006’da 3 iken 2011’de 4’tü (P<0.01). Protokolde belirtilen aralıklara uygun izlenme oranı % 33’den % 18’e düştüğü hesaplandı (P<0.01). Sonuç: Kentsel toplumda gebe ve bebek izlem parametrelerinin çoğu artış gösterirken, bebeklerin vaktinde izlem oranında sağlıkta dönüşüm sonrasında gerileme olmuştur.