Diyarbakır Türkmen alevilerinde musahip erkânı

Abstract

Alevi-Bektaşi toplulukları arasında ayırıcı erkândan bir tanesi musahipliktir. Alevi-Bektaşi adıyla anılan toplulukların bir kısmında Musahiplik erkânı yoktur veya uygulama ve zamanında bazı farklılıklar bulunmaktadır. Musahiplik, Alevi Bektaşi toplulukları arasında talibin seyr ü sülükunda yerine getirilen son aşamadır. Buna göre Musahiplik, Hakikat ya da Hakikate ulaşılan son aşamadır. Musahip, iki evli çiftin uzun süre birbirlerini tanımaları ve yol kardeşi olmaları anlamına gelmektedir. Alevi-Bektaşi erkânı içerisinde musahip çiftler birbirlerinin her hallerinden karşılıklı sorumludur. Bunun için de birbirlerine her bakımdan denk bireylerden seçilmesine dikkat edildiği gibi çiftlerden birisinin diğerinden yaş olarak büyük olmasına özen gösterilir. Alevi-Bektaşi irfanının son aşamasına ulaşmaları anlamına gelmektedir. Diyarbakır Türkmen Alevilerinde çocuklar için yapılan irşat ve kuşanma ceminden sonra yıllık olarak bireylerin görgülerinin yapıldığı cem ile son olarak musahip cemi yapılır. Böylece Alevi Bektaşi birey hayatının bütün aşamalarında erkâna uygun olarak yolun her aşamasını öğreneceği, göreceği, tecrübe edeceği erkânı yerine getirir.