Geleneksel Sille Evleri’nde Enerji Etkin Mimari Çözümlerin İncelenmesi [Article]

Abstract

Çevre ve enerji sorunlarının hızla çoğaldığı günümüz şartlarında, önemli miktarda enerji harcayarak çevresel problemlere neden olan bina tasarımlarında, sürdürülebilir çevreler oluşturmanın ve enerjiyi etkin kullanmanın olanakları aranmaktadır. Geleneksel yapım teknikleri ile inşa edilmiş, doğal ve yerel malzemeler kullanıldığı yerel mimari uygulamalar, geçmişten günümüze çevreye duyarlı ve enerjinin etkin kullanımına ilişkin çözümler sunmuşlardır. Eski dönemlerden bu yana yerleşim alanı olan Anadolu’da, çevresel etkenler göz önüne alınarak tasarlanmış birçok geleneksel yapı bulunmaktadır. Bu bağlamda, çalışmada geleneksel konutlarının enerji etkin davranışlarının incelenmesi hedeflenmiştir. Bu amaçla yüzyıllardır birçok medeniyetlere ev sahipliği yapmış Konya kentinin günümüzde merkez mahallelerinden olan Sille’de ki tarihi evlerin yapısal özellikleri ile enerji etkinliğinin incelenmesi amaçlanmıştır. Çalışma alanından seçilen evlerin Bina Enerji Performansı Yazılımı (BEPTR) Programı yardımıyla yıllık enerji tüketim miktarları hesaplanmıştır. Çıkan sonuçlar karşılaştırılarak yıllık enerji tüketim miktarlarına etki eden etmenler değerlendirilmiştir. Çalışma sonucu Sille bölgesinde aynı iklim ve geometri ile oluşturulan referans binalar ile geleneksel evlerin yıllık enerji tüketim miktarları ve enerji sınıfları birbirine yakın sonuçlar göstermiştir. Geleneksel evlerin yapıldığı dönemdeki mekanik sistem ve günümüz binalardaki mekanik sistemler arası enerji tüketim değerlerinde farklılık göz önüne alınırsa, bulunan enerji tüketim değeri ve sınıfının referans bina ile yakın olması, geleneksel evlerin yapımında ve kullanımında enerjiyi etkin kullanma çabasının var olduğunu göstermektedir. Bu yönüyle geleneksel evlerin mimarlara yol gösterebilecek önemli veriler sunduğu ve bu veriler temel alınarak erişilen enerjinin etkin kullanmanın önemi açıklanmıştır. Enerji sorunun çoğalarak arttığı günümüz dünyasında geleneksel mimarinin öğretileri göz önüne alınarak yapılacak tasarımlar sonraki nesillere yaşanabilir çevre oluşturulmasına katkı sağlayacaktır.