Kentsel Dirençlilik, Kriz, Kent Merkezleri: Pandemi Sürecinde Kamusal Alan Kullanımının Değişimi

Abstract

Tüm dünyada yaşanan Covid-19 kriziyle alınan önlemler ve yasaklar kent yaşamında önemli değişimlere neden olmaktadır. Bu değişimler yaya hareketiyle ve yüz yüze ilişkilerin kurulmasıyla kullanımı sağlanan kent merkezlerinde hareketliliğin neredeyse sıfıra inmesine neden olmakta, kent merkezlerindeki kamusal alanların kullanımını olumsuz etkilemektedir. Bu nedenle çalışma ile Ankara Kızılay’daki alışveriş caddelerinin bu sürece nasıl adapte olacağının sorgulanması amaçlanmaktadır. Kamusal alanların Covid-19 krizinin etkilerine nasıl direnç gösterdiği ve yeni sürece adapte olması için yaşadığı değişimi incelemek için karşılaştırmalı vaka çalışması yöntemiyle pandemi öncesi sosyal etkileşimin, yaya hareketliliğinin ve arazi kullanım çeşitliliğinin fazla olduğu Atatürk Bulvarı, Meşrutiyet Caddesi ve Karanfil Sokak’ta yapılan Aralık 2019 ve Ekim 2020 tarihli yaya sayımları ve gözlemler ile karşılaştırmalı olarak değerlendirilerek yaşanan değişimin somut bir şekilde ortaya konması amaçlanmaktadır. Çalışma ile kamusal alan kullanımının azalmasının nedenlerinin araştırılmasıyla yeni koşullar karşısında bu alanların güvenli bir şekilde nasıl tasarlanacağı, kent merkezindeki sosyal ve ekonomik canlılığı sağlamak ve kent merkezinin uyum kapasitesini arttırmak için yapılması gerekenleri içeren temel stratejiler ortaya konulmuştur.

Precaution and prohibition taken with the Covid-19 crisis all over the world cause significant changes in urban life. These changes cause the mobility to decrease to almost zero in city centres, which are used by pedestrian movement and the establishment of face-to-face relations and negatively affect the use of public spaces in city centres. For this reason, it is aimed to question how the shopping streets in Ankara Kızılay will adapt to this process. To examine how public spaces, resist the effects of the Covid-19 crisis and the change they have experienced to adapt to the new process, the comparative case study method was used to evaluate the pedestrian counts and observations of December 2019 and October 2020 in Atatürk Boulevard, Meşrutiyet Street and Karanfil Street. It is aimed to present the change in a concrete way. The pre-pandemic social interaction, pedestrian mobility and land use diversity were effective in the selection of these streets. By researching the reasons for the decrease in the use of public spaces, the study revealed the basic strategies, including how to safely design these areas in the face of new conditions, ensure the social and economic vitality and increase the adaptation capacity of the city centre.