Yeşil tedarikçi seçimi için birleştirilmiş bir DEMATEL-QFD-AT2 BAHP yaklaşımı

Abstract

Tedarik zinciri sisteminin temel amacı kar etmek ve müşterilerin beklentilerini aynı anda karşılamaktır. Bu nedenle tedarikçi değerlendirme ve seçme işlemi, işletme maliyetlerini azaltmak, iş fırsatlarını geliştirmek ve kurumsal rekabet gücünü artırmak için önemli bir stratejik karardır. Ayrıca, çevrenin korunmasına ve sürdürülebilir kalkınmaya olan ilginin artması ile birlikte, çevre gereksinimlerine daha fazla dikkat etmek ve yeşil faktörleri seçim sürecine dâhil ederek potansiyel tedarikçileri değerlendirmek gittikçe önem kazanmaktadır. Bu nedenle seçilen tedarikçiler, şirketin isteklerini yerine getirerek müşterilerin "sesini" dikkate almalıdırlar. Bu bağlamda, bu çalışmanın amacı, çeşitli çevresel performans gereklilikleri ve kriterlerini dikkate alarak yeşil tedarikçi seçimi için entegre bir yaklaşımı ortaya koymaktır. Önerilen yaklaşım, bir ilişki yapısını oluştururken, müşteri gereksinimleri (MG'ler) arasındaki ilişkileri karar alma denemesi ve değerlendirme laboratuvarı (DEMATEL) yöntemi kullanılarak ele alındı. Her bir tedarikçi seçim kriteri çifti ile MG'ler arasındaki ilişki derecesini belirlemek amacıyla merkezi bir ilişki matrisi oluşturmak için kalite fonksiyon yayılımı (QFD) modeli kullanıldı. Daha sonra, alternatif tedarikçileri önceliklendirmek ve sıralamak için aralık tip-2 bulanık analitik hiyerarşi süreci (AT2 BAHP) uygulandı. Son olarak önerilen yaklaşımın potansiyelini ve uygunluğunu ortaya çıkarmak için bir vaka çalışması sunulmuştur.

The main purpose of the supply chain system is to make profit and meet customers' expectations simultaneously. Therefore supplier evaluation and selection is a significant strategic decision for reducing operating costs and improving organizational competitiveness to develop business opportunities. Moreover, with increasing concern towards environmental protection and sustainable development, it becomes important to pay more attention to environmental requirements and evaluating the potential suppliers by incorporating green factors into the selection process. Therefore Selected suppliers should take the "voice" of customers into account by providing the company's requests. In this context, the aim of this paper is to put forward an integrated approach for green supplier selection by considering various environmental performance requirements and criteria. The proposed approach addresses the inter-relationships between the customer requirements (CRs) with the aid of decision-making trial and evaluation laboratory (DEMATEL) method while constructing a relationship structure. Quality function deployment (QFD) model is used to establish a central relationship matrix in order to identify degree of relationship between each pair of supplier selection criteria and CRs. Afterwards, interval type-2 fuzzy analytic hierarchy process (IT2 FAHP) applied to prioritize and rank the alternative suppliers. At the ende a case study is presented to reveal the potentiality and aptness of the proposed methodology.