Prefabrik yapıların moment aktarma kapasitelerinin deprem etkisi altında araştırılması ve çözüm önerileri

Abstract

Prefabrik yapılar ülkemizde ve dünyada çok fazla tercih edilen yapı türlerindendir. İmalatının hızlı ve kolay olması, montajının kolay olması, işçilik ihtiyacını minimum seviyeye indirmesi gibi sebeplerden dolayı çok fazla tercih edilmektedir. Ayrıca prefabrik yapılar yapı elemanlarının fabrikada üretilmesi ile de güvenliği ön plana çıkarmaktadır. Ancak yapı elemanlarının ayrı ayrı üretilmesi esasından dolayı montaj sonrasında yük aktarımlarında problemler yaşanabilmektedir. Özellikle temel kolon birleşimlerinde kolonun sokete yerleştirilebilmesi için bırakılan montaj boşluğunun daha sonra beton ile doldurulması yapıda soğuk derz oluşmasına neden olmaktadır. Yapıya etkiyen yatay yüklerin etkisinde kolon tabanında oluşan momentlerden dolayı beton yüzeyinde ezilmeler oluşmaktadır. Tersinir-tekrarlanır yatay yüklerin beton yüzeyinde oluşturduğu ezilmeler kolonun soket içerisinde bir miktar hareket kabiliyeti kazanmasını sağlamaktadır. Bundan dolayı kolon tam olarak ankastre mesnet davranışı gösterememektedir. Bu tez çalışmasında, soket bağlantı betonunda iyileştirmeler yapılarak davranışın iyileştirilmesi amaçlanmaktadır. Ayrıca kolon numunelerine öngerme uygulanarak öngermenin eksenel yükü temsil etmesi incelenmiştir. Çalışma sonucunda iyileştirilen betonun davranışa olumlu katkıları olduğu görülmüştür.

Prefabricated structures are among the most preferred structure types in our country and in the world. It is highly preferred for reasons such as rapid and easy manufacturing, easy assembly and minimizing the need for workmanship. In addition, prefabricated structures bring safety to the foreground as the structural elements are produced in the factory. However, some problem may occur in load transfer after assembly, due to the fact that the structural elements are produced separately. Especially filling the space constructed for the assembly of the column with concrete in the foundation column connections causes the formation of cold joints in the structure. Crushing occurs on the concrete surface due to bending moments occurring at the base of the column under the effect of horizontal loads such as seismic and wind loads acting on the structure. The cyclic loads cause the column to drift by creating crushing on the concrete surface. Therefore, the column cannot be complately behavior as fixed support. In this thesis, it is aimed to improve the behavior by performing improvements in socket connection concrete. In addition, the prestressing represented axial load was examined by applying prestress to column specimens. As a result of the study, it has been observed that the improved concrete has positive contributions to the column behavior.