Dünya'da ve Türkiye'de Yerel Yönetim Binalarının Gelişim Süreci

Abstract

İnsanların kendi seçtiği organlarca idare edilen kurumlar olan yerel yönetimler, gerek demokrasi anlayışının oluşması, toplumda yer edinmesi açısından, gerekse yerel hizmetlerin verimlilik ve etkinliğinin sağlanması açısından oldukça önemli kurumsal yapılardır. Tarihsel süreçte yerel yönetimlerin ortaya çıkması, siyasi ve sosyo-ekonomik değişimlerin, kentleşmenin oluşması ile gerçekleşmiştir. Yerel yönetimin temelleri ilk olarak Ortaçağ Avrupası’nda atılmıştır. Türkiye’de ise yerel yönetim geçmişte kadılar tarafından yürütülen bir faaliyet iken, Osmanlı’da 19 yy.’da bir Tanzimat kurumu olarak devam etmiştir. Bu çalışma, yerel yönetimlerin hizmet binalarının, kamu yönetimlerinin yaşadığı değişim ile eş zamanlı olarak nasıl bir mimari dönüşüm geçirdiğini Dünya ve Türkiye ölçeğinde ele almaktadır. Çalışmada metot olarak, nitel araştırma yöntemi kullanılmıştır. Çalışmanın sonucunda, siyasi, ekonomik, sosyal, teknolojik gelişmelerin, kentleşmenin artmasının, kentlerde yaşayan insanların karmaşık örgütlenmesinin, artarak çoğalan ve çeşitlenen gereksinimleri sonucu belediye binalarının nitelik ve nicelik olarak değişim gösterdiği görülmüştür. Kentin ihtiyaçları ve kanunların getirdiği gereksinimler doğrultusunda günümüze ulaşan belediye yapıları, sosyalliğin, şeffaflığın ve demokrasinin de etkisiyle kullanıcı memnuniyetinin gözetildiği, kullanıcı odaklı yapı komplekslerine dönüşmüştür. Artık tüm Dünya’da ve Türkiye’de geleneksel devlet anlayışı, yerini demokratik, insan odaklı ve hukuk üstünlüğüne dayalı katılımcı devlet anlayışına bırakmaktadır.

Local administrations directed by the organs which public have elected by themselves are rather important institutional structures both to form a comprehension of democracy, take place in public and to provide productivity and efficiency. During the historical process, emerging of the local municipal administrations has actualized by occurrence of political and socio-economical variations and urbanization. The basis foundations of the local administration buildings were seeded first in the Medieval Europe. As for in Turkey local administrations had been directed by Muslim judges (kadis) in the past, during the Ottomans age they subsisted their existence as a foundation of Tanzimat period in the 19th century. This study investigates in scale of the World and Turkey how local government buildings have transformed architecturally simultaneously with the change experienced by the public administration. Qualitative research method was used as the method in the study. As a result of the study, it has been seen that the quality and quantity of Municipalities have changed as a result of the increasing needs of political, economic, social, technological developments, increasing urbanization and the complex organization of the people living in the cities. The structures of Municipalities which have reached today upon the demands of the city and the requirements that laws bring, have transformed into user focused building complexes by the influence of sociality, transparency and democracy where the content of the user is taken into consideration. The traditional state idea in the World and Turkey have given its place to a democratic, human focused and based upon the superiority of law, participatory state idea nowadays.