Uçucu Kül ve Akışkanlaştırıcı Katkılı Derin Karıştırma Kolonlarının Performansını Etkileyen Faktörlerin Model Deneylerle Araştırılması

Abstract

Bu proje ile killi bir zeminde imal edilen uçucu kül katkılı derin karıstırma kolonlarının (DKK) performansını etkileyen parametreler arastırılmıstır. Deneysel çalısmalar, derin karıstırma makinesiyle imal edilen kolonlar (büyük ölçekli DKK) ve mikserle hazırlanan zemin-enjeksiyon karısımları (küçük ölçekli DKK) üzerinde yürütülmüstür. Deneysel çalısmaların tasarımı Taguchi yöntemi kullanılarak yapılmıstır. Her bir arastırma alanında ve ilgili kür süreleri sonunda DKK?nın performans degerleri belirlenerek elde edilen sonuçlar S/N ve çok degiskenli varyans analizleri (ANOVA) ile degerlendirilmis, regresyon analizleri ile matematiksel modeller kurulmus, sonrasında optimizasyon çalısmaları yürütülmüstür. Büyük ölçekli DKK imalatlarının yapılabilmesi için öncesinde homojen ve sürekli DKK olusumu için gerekli imalat parametreleri arastırılmıstır. Optimum imalat parametreleri olarak; çimento dozajı 325 kg/m3, karıstırma bıçaklarının dönme hızı 80 devir/dk, enjeksiyon deliklerinin çapı 3 mm ve zeminin likitlik indisi 1 seklinde belirlenmistir. Uçucu kül katkılı DKK tasarımlarında 7, 28 ve 56 gün kür süreleri sonunda DKK?nın serbest basınç (qu) ve üç eksenli basınç dayanımları (quu), zemin iyilestirme derecesi (RI), sıkısma indisi (Cc) ve permeabilite katsayısı (k) degerleri belirlenmistir. DKK performansının en iyi oldugu durum için optimum imalat parametreleri; baglayıcı dozajı 425 kg/m3, uçucu kül oranı %40, süper akıskanlastırıcı katkı oranı %3, su/baglayıcı oranı 0.8 ve zeminin likitlik indisi 1 olarak belirlenmistir. DKK uygulamalarında %40 uçucu kül kullanılması ile çimento kullanımı ve enjeksiyon maliyeti %40 oranında azalmıs olacaktır. Küçük ölçekli DKK?nın dayanım performansı büyük ölçekli DKK?nın performansına göre qu ve quu degerleri bakımından sırasıyla %40 ve %30 daha fazla iken, konsolidasyon ve permeabilite özelliklerini temsil eden Cc ve k degerlerine göre sırasıyla %20 ve %45 daha az elde edilmistir. Küçük ve büyük ölçekli DKK tasarımlarında; kür süresi (t), baglayıcı faktörü (?) ve içerigi (aw) arttıgında qu, quu ve RI artarken, Cc ve k azalmaktadır. Karısımın toplam su/baglayıcı oranı (WT:Wb) ve/veya likitlik indisi (IL,mix) arttıkça qu ve quu azalırken, Cc ve k artmaktadır. DKK performansının en iyi oldugu durum IL,mix=(1.2-1.3)IL oldugunda elde edilmistir. SEM görüntüleri ile DKK içyapısındaki boslukların durumu, C-S-H, C-A-H jelleri, CH plakaları ve etrenjit ignelerinin olusumu gözlenerek DKK performansı ile iliskilendirilmistir. Deneysel ve istatistiki çalısmalardan elde edilen sonuçlar literatürle uyumlu olmustur.