Tarihi han yapılarının yeniden işlevlendirilmesi ve behram paşa hanı örneği özelinde iç mekanlarının irdelenmesi

Abstract

Çeşitli amaçlara hizmet etmiş han, kervansaray, hamam, medrese gibi tarihi yapıların geçmişten günümüze gerek bilinçli gerek bilinçsiz kullanıldığı ya da işlevsiz kalarak terk edildiği ve yok olma sürecine girdiği görülmektedir. Bu şekilde yok olmaya yüz tutmuş tarihi yapıların yeniden işlevlendirilerek topluma kazandırılması bu çalışmanın amacını oluşturmaktadır. Yeniden işlevlendirilirken önceliğin yapıyı korumak olması bilinciyle, yapılacak olan müdahalelerin kapsamı sınırlandırılmıştır. Bu kapsamda Behram Paşa Hanı örneği ele alınmış olup, öncelikle tarihi han yapılarına yönelik genel bir bilgilendirme yapılmış, ardından Behram Paşa Hanı'nın mimari özellikleri hakkında bilgi verilmiştir. Hana verilen yeni işlevin olumlu ve olumsuz özellikleri örneklerle analiz edilmiştir. Yapının günümüze kazandırılması ve kent belleğinde varlığını sürdürebilmesi noktasında yeniden işlevlendirilmesinin olumsuz özellikleri olsa da genel olarak başarılı olduğu sonucuna varılmıştır.

It is seen that historical buildings such as inns, caravanserais, baths, and madrasas that have served various purposes have been used consciously or unconsciously from the past to the present, or have been abandoned by being dysfunctional and have entered the process of extinction. In this way, the aim of this study is to re-functionalize the historical buildings that are about to disappear and bring them back to the society. With the awareness that the priority is to protect the building while re-functioning, the scope of the interventions to be made has been limited. In this context, the example of Behram Pasha Han was discussed, first of all, a general information was given about the historical inn structures, and then information about the architectural features of Behram Pasha Han was given. The positive and negative features of the new function given to the inn were analyzed with examples. It has been concluded that the re-functioning of the building in terms of bringing it to the present day and maintaining its existence in the city memory, although it has negative features, is generally successful.